Męski blog

Pacjenci, którzy dowiadują się – lub podejrzewają – że ich poziom testosteronu jest niski, często obawiają się o swoją płodność. Dotyczy to zarówno młodych mężczyzn, którzy chcą w przyszłości założyć rodzinę, jak i dojrzałych pacjentów, którzy wciąż rozważają możliwość starań o pierwsze lub kolejne dziecko. Jak testosteron wpływa na płodność mężczyzny? O co warto zadbać, by zwiększyć swoje szanse na potomstwo? Zapraszamy do lektury.

Niedobór testosteronu – co musisz wiedzieć

Testosteron produkowany jest w jądrach i odpowiada za rozwój męskich cech płciowych w okresie dorastania, popęd płciowy, produkcję nasienia, a także za męską budowę ciała – odpowiednią gęstość kości, dystrybucję tkanki tłuszczowej, rozrost i siłę mięśni. 

Kontrolę nad produkcją testosteronu pełni podwzgórze – to ten obszar mózgu pobudza przysadkę mózgową do uwalniania hormonów, które stymulują produkcję testosteronu. W określonych przypadkach organizm może jednak nie wytwarzać optymalnej ilości hormonu. Dzieje się tak na skutek chorób, przyjmowania leków, starzenia się oraz niezdrowego trybu życia. Cichymi zabójcami testosteronu są: stres, niewystarczająca ilość snu, używki, brak ruchu i dieta uboga w składniki odżywcze.

Niedobór testosteronu to problem, który dotyka 10-40% mężczyzn na całym świecie. Szacuje się, że w samym USA zmaga się z nim nawet 4-5 milionów pacjentów. Zobacz: Jakie są objawy oraz skutki uboczne niedoboru testosteronu?

Czy niedobór testosteronu powoduje niepłodność?

Odpowiedź na to pytanie jest zdecydowanie bardziej skomplikowana, niż mogłoby się wydawać. Dlaczego? Testosteron jest tylko jednym z hormonów, jakie wpływają na męską płodność. Badania pokazują, że część mężczyzn z niedoborem testosteronu produkuje zdrowe plemniki i nie ma problemu z zapłodnieniem partnerki. Z drugiej strony – duża część mężczyzn, których nasienie ma odpowiednią jakość, ma trudności w poczęciu. 

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że testosteron – pomimo tego, że nie jest jedynym czynnikiem branym pod uwagę w diagnozie niepłodności – jest niezbędny do produkcji spermy, więc jego niedobór może przekładać się na zmniejszoną ilość plemników zdolnych do zapłodnienia komórki jajowej.

Testosteron a płodność – kilka ważnych pytań (i odpowiedzi)

Nasi Klienci – oraz ich partnerki – planujący powiększenie rodziny, zwykle mierzą się z wieloma wątpliwościami. Poniżej odpowiadamy na najczęściej pojawiające się pytania.

Czy niski testosteron obniża płodność? Jak wskazaliśmy w powyższym opracowaniu, zależność pomiędzy poziomem testosteronu a płodnością jest złożona. Faktem pozostaje jednak, że niedobór testosteronu może wpływać na obniżoną produkcję nasienia, przekładając się na trudności z poczęciem.

Czy stosując TRT mogę zapłodnić partnerkę? TRT może wpływać na ograniczenie produkcji spermy i obniżać płodność, w związku z czym zapłodnienie może być utrudnione. Nie należy jednak traktować preparatów testosteronu jako środków antykoncepcyjnych, ponieważ stosowanie ich nie zapobiega ciąży. Prawidłowo prowadzone leczenie TRT pozwala zmaksymalizować szansę zachowania płodności, co często jest skuteczne.

Czy niski testosteron może zwiększać ryzyko poronienia? W 2019 roku przeprowadzono badania, które wykazały, że niski poziom testosteronu u mężczyzny związany jest ze zwiększonym ryzykiem poronienia przez partnerkę. Badanie mężczyzn, którzy doświadczyli wielokrotnego poronienia przez swoją partnerkę, wykazały, że poziom testosteronu był u nich o 15% niższy niż przeciętnie.

Terapia niedoboru testosteronu u mężczyzn planujących potomstwo

Jeżeli niepokoi Cię poziom testosteronu, skonsultuj się ze specjalistą – np. wyślij zgłoszenie do bezpłatnej analizy i umów e-wizytę z lekarzem Męskiej Kliniki. Niedobór testosteronu można leczyć na kilka sposobów, w zależności od przyczyn problemu i Twoich planów reprodukcyjnych. 

O ile u mężczyzn, którzy nie planują potomstwa, możemy stosować standardową terapię zastępczą testosteronem w celu zniwelowania objawów niedoboru, o tyle u pacjentów, którzy chcą zachować płodność, musimy postępować zdecydowanie bardziej ostrożnie. Przyjmowanie preparatów testosteronu może zakłócać pracę osi podwzgórze-przysadka-gonady i ograniczyć fizjologiczną produkcję hormonu w jądrach, a także zaburzyć wydzielanie hormonu folikulotropowego, niezbędnego do produkcji plemników. 

U pacjentów, którzy chcą zachować płodność, a jednocześnie zwiększyć poziom testosteronu, stosujemy najczęściej TRT w połączeniu z gonadotropiną kosmówkową (hCG), która naśladuje w organizmie hormon luteinizujący, stymulując jądra do produkcji wewnątrzjądrowego testosteronu i zachowania procesu spermatogenezy. Więcej na ten temat przeczytasz tutaj: Gonadotropina kosmówkowa (hCG) w terapii testosteronem.

Źródła:

Channa N Jayasena, Utsav K Radia, Monica Figueiredo, i in., Reduced Testicular Steroidogenesis and Increased Semen Oxidative Stress in Male Partners as Novel Markers of Recurrent Miscarriage, Clinical Chemistry

Di Guardo F, Vloeberghs V, Bardhi E i in., Low Testosterone and Semen Parameters in Male Partners of Infertile Couples Undergoing IVF with a Total Sperm Count Greater than 5 Million

Majzoub A, Sabanegh E Jr. Testosterone replacement in the infertile man

Fink, J.; Ide, H.; Horie, S. Management of Male Fertility in Hypogonadal Patients on Testosterone Replacement Therapy