Blog

Obniżony poziom testosteronu negatywnie wpływa na wiele aspektów życia mężczyzny. Może odczuwalnie pogorszyć jakość codziennego funkcjonowania, a nawet stać się przyczyną poważnych chorób metabolicznych i sercowo-naczyniowych. W jaki sposób objawia się niedobór testosteronu? Jakie sygnały powinny Cię zaalarmować i skłonić do wykonania badań diagnostycznych? Najważniejsze informacje znajdziesz w poniższym artykule.

Niedobór testosteronu – najważniejsze informacje

Niedobór testosteronu stwierdza się u mężczyzn, u których występują charakterystyczne objawy podmiotowe i przedmiotowe oraz obniżone stężenie testosteronu w surowicy krwi. 

Podstawową przyczyną niedoboru testosteronu jest hipogonadyzm, czyli choroba skutkująca dysfunkcją gonad (w tym wypadku – jąder), zaburzeniem produkcji testosteronu oraz plemników. W medycynie wyróżnia się dwa rodzaje podstawowe hipogonadyzmu:

• pierwotny – na skutek strukturalnego uszkodzenia gonad, 
• wtórny – związany z zanikiem lub obniżeniem hormonów gonadotropowych w wyniku zaburzenia pracy przysadki lub podwzgórza.

W praktyce lekarskiej coraz częściej spotykamy również hipogonadyzm czynnościowy. Jest to stan obniżonego poziomu testosteronu, spowodowanego przez:

• nieodpowiedni styl życia – zalicza się do niego nieodpowiednią dietę, siedzący tryb życia i brak aktywności fizycznej, wysoki poziom stresu, nieodpowiednią suplementację lub brak suplementacji pomimo wskazań medycznych,
• zaburzenia czynności osi podwzgórze-przysadka – związanych z chorobą przewlekłą (np. choroby serca i układu krążenia, nowotwory, niewydolność układu moczowego), nieleczoną niedoczynnością tarczycy, przewlekłym stresem, nadmiernym wysiłkiem fizycznego czy zaburzeniami odżywiania (niedożywieniem, niedoborami składników pokarmowych, patologiczną otyłością).

Właściwe postępowanie – uwzględniające pełną współpracę pacjenta z lekarzem prowadzącym oraz indywidualne możliwości organizmu – umożliwia cofnięcie się hipogonadyzmu czynnościowego.

Objawy, które powinny sugerować zaburzenia męskiej gospodarki hormonalnej, można podzielić na seksualne, fizyczne oraz psychiczne. 

Seksualne objawy niedoboru testosteronu

Objawy związane ze sferą seksualną często należą do pierwszych, jakie zauważa u siebie mężczyzna z obniżonym poziomem testosteronu. Zwykle są to:

• Zmniejszenie libido – obniżenie lub brak zainteresowania sferą seksualną, mniejsza częstotliwość stosunków seksualnych lub rzadsze myśli o tematyce seksualnej.
• Zaburzenia erekcji – trudność w osiągnięciu i utrzymaniu wzwodu uniemożliwiająca osiągnięcie satysfakcji seksualnej.
• Brak lub osłabienie porannej erekcji.
• Trudność w osiągnięciu orgazmu lub obniżenie jego jakości.

Seksualne objawy hipogonadyzmu mogą znacząco wpływać na samopoczucie mężczyzny, a także sprzyjać problemom w związku lub małżeństwie. 

Niedobór testosteronu – objawy fizyczne

Objawy fizyczne mogą zostać samodzielnie zaobserwowane przez pacjenta, który zmaga się z obniżonym poziomem testosteronu i omówione podczas e-wizyty z lekarzem.

Najczęstsze objawy fizyczne obserwowane u pacjentów z hipogonadyzmem to:

• zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej i nieprawidłowe BMI, sugerujące nadwagę lub otyłość,
• otyłość brzuszna, związana ze znacznym nagromadzeniem tkanki tłuszczowej w okolicy brzucha,
• zmniejszenie masy mięśniowej i związane z nim osłabienie siły mięśni,
• bóle stawowe i mięśniowe,
• zaburzenia metaboliczne,
• uderzenia gorąca,
• zmniejszenie jąder,
• oligozoospermia, azoospermia, kryptozoospermia – brak lub obniżenie ilości plemników w nasieniu, częsta przyczyna niepłodności.

Psychiczne objawy niedoboru testosteronu

Zbyt niskie stężenie testosteronu, a także problemy natury seksualnej i fizycznej, które są z nim związane, mogą sprzyjać obniżeniu kondycji psychicznej pacjentów.

Mężczyźni, którzy zmagają się z hipogonadyzmem, są narażeni na:

• depresję i stany lękowe,
• trudności z zasypianiem,
• zaburzenia koncentracji,
• problemy z pamięcią,
• chroniczne zmęczenie,
• obniżenie poziomu energii,
• spadek motywacji i pewności siebie,
• huśtawkę nastrojów.

Jeżeli zauważasz u siebie wybrane z przedstawionych objawów seksualnych, fizycznych lub psychicznych, możesz podejrzewać, że ich przyczyną jest obniżony poziom testosteronu. Zanim zdecydujesz się na dalszą diagnostykę, wykonaj test ADAM – krótki kwestionariusz, który umożliwi ocenę Twoich symptomów pod kątem hipogonadyzmu i wskaże Ci dalsze postępowanie. 

Skutki nieleczonego hipogonadyzmu

W dłuższej perspektywie nieleczony hipogonadyzm – oprócz wskazanych wcześniej symptomów – może powodować zaburzenia seksualne, zaburzenia nastroju, osteoporozę i podatność kości na złamania, choroby metaboliczne (m.in. cukrzycę), zwiększenie ilości tkanki tłuszczowej i otyłość, choroby sercowo-naczyniowe, chorobę Alzheimera czy anemię. 

Przykre objawy seksualne, fizyczne i psychiczne znacząco obniżają poziom życia pacjentów, którzy – po wdrożeniu terapii zastępczej testosteronem – mogą czerpać z niego pełną satysfakcję. 

4 proste kroki do leczenia – wykonaj BEZPŁATNY TEST ADAM

Źródła:

Recommendations on the diagnosis, treatment and monitoring of hypogonadism in men. Bruno Lunenfeld, George Mskhalaya, Michael Zitzmann, Stefan Arver, Svetlana Kalinchenko, Yuliya Tishova, and Abraham Morgentaler.

Testosterone deficiency. Abdulmaged M Traish, Martin M Miner, Abraham Morgentaler, Michael Zitzmann.