Każdy człowiek doświadcza stresu, czyli stanu napięcia psychicznego, który pojawia się w trudnych sytuacjach – podczas realizacji ważnych projektów w pracy, egzaminów, poważnych zmian życiowych. Niewielkie dawki stresu działają motywująco, ułatwiają osiąganie założonych celów i unikanie różnego rodzajów zagrożeń. Długotrwałe napięcie jest jednak szkodliwe dla organizmu, negatywnie wpływając na wiele jego funkcji. W poniższym artykule omawiamy, w jaki sposób stres wpływa na poziom testosteronu u mężczyzn.
Pojęcie stres na dobre zadomowiło się w codziennym języku – nieustannie słyszy się jestem taki zestresowany, to było takie stresujące, żyję w wielkim stresie. I chociaż jesteśmy z tym oswojeni, nie zawsze rozumiemy, czym właściwie jest stres i w jaki sposób ciało go wyraża. Prowadzi to do wielu nieporozumień i niejasności.
Z medycznego punktu widzenia, stres jest stanem zagrożenia homeostazy, spowodowanym przez określone stresory (bodźce zewnętrzne lub wewnętrzne). W celu przywrócenia równowagi, organizm podejmuje zachowania zaradcze, do których zalicza się szereg reakcji fizjologicznych i behawioralnych.
Innymi słowy, stres pojawia się wówczas, gdy zagrożona jest równowaga organizmu. Może pojawić się na skutek traumatycznych wydarzeń, trudności w pracy, życiu osobistym, problemów zdrowotnych i innych stresorów. W takiej sytuacji organizm, chcąc powrócić do równowagi, uruchamia określone procesy biologiczne (m.in. hormonalne) i behawioralne, które mogą objawiać się niepokojem, agresją, złością.
Stres może mieć różne natężenie – od dobrego, poprzez znośne, aż po toksyczne. Długotrwałe doświadczanie toksycznego stresu, z którym nie można sobie poradzić, bez odpowiedniego wsparcia ze strony otoczenia, może znacząco wpływać na kondycję fizyczną i psychiczną.
Stres pod lupą
Co dokładnie dzieje się w organizmie w momencie zagrożenia? Przyjrzyjmy się temu, korzystając z przykładu:
Jeżeli sytuacja stresowa będzie się przedłużać – np. na drodze dojdzie do poważnej kolizji, za którą Ty ponosisz odpowiedzialność – możesz znaleźć się w stanie przewlekłego stresu. Długotrwały wzrost poziomu kortyzolu może prowadzić do insulinooporności, cukrzycy, nadwagi, otyłości oraz problemów ze zdrowiem psychicznym.
Badania wskazują, że w wyniku opisanego wcześniej działania osi podwzgórze-przysadka-nadnercza w sytuacji stresowej dochodzi do obniżenia poziomu testosteronu.
W przypadku ostrego (krótkotrwałego) stresu, jakiego od czasu do czasu doświadcza każdy mężczyzna, jest to reakcja tymczasowa. Po zniknięciu stresora lub podjęciu określonych działań regulujących emocje, poziom testosteronu wraca do fizjologicznej normy.
Częsty lub przedłużający się stres – wraz ze wszystkimi zmianami, jakie na jego skutek zachodzą w organizmie – może doprowadzić jednak do niedoboru testosteronu, objawiającego się dysfunkcjami seksualnymi, pogorszeniem nastroju, zmęczeniem. Więcej na ten temat przeczytasz we wpisie: Jakie są objawy i skutki uboczne niedoboru testosteronu?
W takiej sytuacji ograniczenie ilości codziennego stresu może okazać się niewystarczające (chociaż oczywiście jest wskazane!), by zniwelować uciążliwe symptomy i przywrócić fizjologiczny poziom męskiego hormonu płciowego. W wielu przypadkach konieczne jest rozpoczęcie terapii zastępczej testosteronem. Aby dowiedzieć się, jakie rozwiązanie będzie najlepsze dla Ciebie, umów się na e-wizytę w Męskiej Klinice. Oferujemy Ci pomoc lekarzy, którzy do leczenia podchodzą w sposób całościowo, skupiając się przede wszystkim na profilaktyce zdrowotnej.
Stres jest niezbędny, by skutecznie mierzyć się z życiowymi trudnościami. Kiedy jednak przestajesz sobie z nim radzić, może okazać się szkodliwy dla Twojego zdrowia fizycznego i psychicznego – przyczyniać się do rozwoju poważnych chorób oraz do obniżenia poziomu testosteronu. Jeżeli obserwujesz u siebie niepokojące objawy, poszukaj wsparcia. Nasi specjaliści pozwolą Ci odzyskać spokój i satysfakcję.
Źródła:
Cortisol response to stress: The role of expectancy and anticipatory stress regulation. Matias M Pulopulos , Chris Baeken, Rudi De Raedt.
The causes of adverse changes of testosterone levels in men. Michał Wrzosek, Jakub Woźniak, Dariusz Włodarek.
Testosterone and social evaluative stress: the moderating role of basal cortisol. Deidra Bedgood, Mary M Boggiano, Bulent Turan.
Stres jest nieodłączną częścią życia i jeżeli towarzyszy Ci w adekwatnych sytuacjach, na umiarkowanym poziomie, może wpływać na Ciebie korzystnie. Eustres, czyli pozytywny stres, pobudza organizm, motywuje do rozwoju, mobilizuje. Kiedy jednak czujesz przewlekłe napięcie, z którym trudno jest się uporać, stres może okazać się destrukcyjny, wpływając zarówno na Twoją kondycję psychiczną, jak i fizyczną. […]
Niedobór testosteronu może negatywnie wpływać na jakość życia mężczyzn, rzutując na kondycję fizyczną, sprawność seksualną, a także zdrowie psychiczne. Kiedy do tych objawów dołącza stan przedcukrzycowy lub cukrzyca – na których wystąpienie bardziej narażeni są mężczyźni z obniżonym poziomem testosteronu – sytuacja może stać się wyjątkowo poważna. W poniższym artykule przyglądamy się zależności pomiędzy testosteronem […]
Od zdrowia Twoich jąder zależy bardzo wiele. To one – produkując plemniki oraz testosteron – odpowiadają za Twoją płodność, sprawność seksualną i dobre samopoczucie. Przekonaj się, jak dbać o jądra i jak rozpoznać, że dzieje się z nimi coś niepokojącego. Najczęstsze choroby jąder – objawy Większości chorób jąder towarzyszy ból oraz obrzęk moszny. […]