Testosteron uznawany jest za najważniejszy hormon męski. Słusznie! W dużej mierze to właśnie on decyduje o Twojej sile, wyglądzie, sprawności seksualnej i kondycji psychicznej. Nie należy jednak zapominać, jak ważną rolę w życiu mężczyzny odgrywają hormony żeńskie – estradiol i prolaktyna. Kiedy ich poziom we krwi jest niewłaściwy, mężczyźni mogą doświadczać zaburzeń erekcji i problemów z płodnością, a także objawów tożsamych z niedoborem testosteronu. W poniższym wpisie przyglądamy się znaczeniu prolaktyny oraz estradiolu dla zdrowia mężczyzny i podpowiadamy, kiedy warto sprawdzić ich poziom we krwi.
Prolaktyna – najważniejsze informacje
Prolaktyna to hormon peptydowy, produkowany głównie przez komórki przedniego płata przysadki mózgowej, gdzie jest magazynowany i skąd uwalniany jest do krwiobiegu. Niewielkie ilości hormonu produkowane są również w macicy, prostacie, gruczołach piersiowych, tkance tłuszczowej i skórze. Prolaktyna jest niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu – zarówno kobiet, jak i mężczyzn.
U kobiet prolaktyna odpowiada za funkcjonowanie układu rozrodczego, wzrost gruczołów piersiowych w trakcie ciąży oraz za regulację laktacji po porodzie. Optymalne stężenie hormonu wynosi poniżej 20 ng/ml (dla kobiet, które nie są aktualnie w ciąży i nie karmią piersią).
U mężczyzn prolaktyna odpowiedzialna jest za stymulowanie jąder do produkcji testosteronu. Poziom hormonu u mężczyzn powinien wynosić poniżej 15 ng/ml.
Tak w przypadku kobiet, jak i mężczyzn, prolaktyna wpływa na prawidłowe działanie układu odpornościowego oraz na funkcje psychiczne, przede wszystkim na regulowanie poziomu stresu.
Za wysoki poziom prolaktyny u mężczyzn
Zbyt wysoki poziom prolaktyny to stan, który określa się jako hiperprolaktynemię. Najczęściej stwierdza się ją u mężczyzn, którzy:
- przyjmują leki antydepresyjne lub przeciwpsychotyczne,
- przyjmują leki na obniżenie ciśnienia,
- przyjmują leki obniżające poziom dopaminy w organizmie (np. w pląsawicy Huntingtona),
- chorują na niedoczynność tarczycy,
- doświadczają długotrwałego i intensywnego stresu,
- doświadczają ekstremalnego wysiłku fizycznego.
Podwyższony poziom prolaktyny obserwuje się również u osób z łagodnym guzem przysadki mózgowej – prolaktynomą.
Do podstawowych symptomów hiperprolaktynemii zalicza się ginekomastię (rozrost gruczołu piersiowego u mężczyzn) oraz objawy związane z niedoborem testosteronu, m.in. zaburzenia seksualne. Z tego względu u pacjentów planujących terapię zastępczą testosteronem należy oznaczyć poziom prolaktyny we krwi.
Zbyt niski poziom prolaktyny u mężczyzn
Stan, w którym dochodzi do obniżenia poziomu prolaktyny, to hipoprolaktynemia. W praktyce lekarskiej spotykamy się z nim wyjątkowo rzadko, przede wszystkim u osób z niedoczynnością przysadki mózgowej.
Większość mężczyzn z hipoprolaktynemią nie doświadcza dokuczliwych objawów zdrowotnych, chociaż stan ten może wpływać na problemy z wytryskiem oraz obniżać jakość nasienia.
Co to jest estradiol?
Estradiol (określany również jako E2) to podstawowy estrogen, czyli żeński hormon płciowy. U kobiet produkowany jest przede wszystkim w jajnikach, u mężczyzn – w jądrach. Niewielka ilość estradiolu produkowana jest również w łożysku (w przypadku kobiet ciężarnych), korze nadnerczy, tkance tłuszczowej, kościach oraz w mózgu. Za uwalnianie estradiolu do krwiobiegu odpowiedzialna jest przysadka mózgowa.
U kobiet estradiol odpowiada za prawidłowe funkcjonowanie układu rozrodczego. Normy poziomu estradiolu u kobiet uzależnione są od fazy cyklu i wahają się od około 11 do 970 pg/ml.
W przypadku mężczyzn estradiol odpowiada za ruchliwość plemników, bezpośrednio wpływając na jakość nasienia oraz płodność. Jego norma dla mężczyzn mieści się w przedziale 11,2-50,4 pg/ml.
Za wysoki estradiol u mężczyzn
Zbyt wysoki poziom estradiolu u mężczyzn może mieć związek z otyłością, nieprawidłową dietą, brakiem aktywności ruchowej lub intensywnym stresem. Obserwuje się go również w przebiegu niektórych chorób nowotworowych.
W związku z tym, że prekursorem estradiolu u mężczyzn jest testosteron, do podwyższenia poziomu estrogenu może dojść w związku z prowadzoną terapią TRT. Aby uniknąć tego zjawiska, nasi pacjenci regularnie oznaczają poziom estradiolu we krwi. Obserwując niepokojące wyniki możemy szybko wdrożyć właściwe działania i szybko przywrócić optymalny poziom hormonów w organizmie.
Podwyższony poziom estradiolu u mężczyzn może objawiać się zaburzeniami nastroju, ginekomastią, retencją wody lub rozrostem tkanki tłuszczowej w okolicy bioder.
Niedobór estradiolu u mężczyzn
Niski poziom estradiolu zwykle nie wzbudza zaniepokojenia u diagnostów. Taki stan może jednak pogarszać jakość życia seksualnego i odpowiadać za problemy z płodnością (poprzez zmniejszenie ruchliwości plemników i obniżać jakość nasienia), dlatego warto go monitorować.
Prolaktyna i estradiol – pomimo tego, że są żeńskimi hormonami płciowymi – odgrywają niebagatelną rolę w organizmie mężczyzny. Aby cieszyć się pełnią zdrowia, warto dbać o ich optymalne wartości. Najlepiej razem z lekarzami z Męska Klinika, którzy zlecą Ci wszystkie najważniejsze badania, zinterpretują wyniki i zalecą odpowiednie postępowanie.