Objawy niedoboru testosteronu potrafią znacznie obniżyć komfort życia. Stany depresyjne, trudności w koncentracji, spadek masy mięśniowej, problemy natury seksualnej i inne objawy – zwłaszcza jeżeli narastają przez wiele lat – negatywnie przekładają się na wiele aspektów życia. Obniżają satysfakcję z pracy, sprawność fizyczną, pewność siebie, utrudniają utrzymywanie bliskich relacji. Nie dziwi nas zatem niecierpliwość, z jaką pacjenci podejmujący terapię zastępczą testosteronem, wyczekują poprawy. Jak długo trzeba czekać na efekty leczenia? Już za chwilę postaramy się odpowiedzieć na to pytanie, korzystając z doświadczeń naszych pacjentów oraz badań klinicznych.
Kiedy efekty testosteronu?
Najprościej rzecz ujmując, można powiedzieć, że czas potrzebny do zaobserwowania pierwszych efektów terapii, zależy od rodzaju i dawki preparatu testosteronu, jaką przyjmuje pacjent, oraz indywidualnej reakcji na leczenie.
Skoro efekty uzależnione są od dawki testosteronu, czy oznacza to, że każdy pacjent powinien otrzymywać jak największą dawkę testosteronu? Czy więcej zawsze znaczy lepiej? Absolutnie nie. Każdy mężczyzna z niedoborem testosteronu wymaga indywidualnego protokołu leczenia. Ze względu na osobnicze właściwości i profil biochemiczny pacjentów, mężczyźni mogą reagować w inny sposób na te same dawki preparatu.
Przykładowo: pacjent X po kilku tygodniach stosowania preparatu testosteronu zauważa, że jego popęd seksualny się zwiększył, a nastrój wyraźnie poprawił. Pacjent Y, stosując ten sam preparat w takiej samej dawce, zauważy podobne efekty dopiero po kilku miesiącach terapii.
Poprawa sprawności seksualnej po terapii testosteronem
Obniżenie libido i zaburzenia erekcji to objawy, które dla wielu pacjentów są najbardziej uciążliwe. Zrozumiałe zatem jest dla nas to, że mężczyźni liczą na szybką poprawę swojej sprawności seksualnej. I mamy dobre wieści: poprawa jakości życia seksualnego to jeden z najszybciej pojawiających się efektów terapii testosteronem.
Jak pokazują badania, wzrost libido można zaobserwować już po 3 tygodniach terapii. Zaburzenia erekcji ustępują nieco wolniej, chociaż jest to efekt zależny od indywidualnych predyspozycji pacjentów. Większość mężczyzn zauważa poprawę nie później niż po 6 miesiącach leczenia.
Nastrój i energia po terapii zastępczej testosteronem
Większość pacjentów Męskiej Kliniki – co potwierdzają badania kliniczne – zauważa wzrost energii oraz motywacji po 3-6 tygodniach od rozpoczęcia terapii. Efekt ten umacnia się wraz ze stosowaniem terapii zastępczej testosteronem i w pełni rozwija się do około 30 tygodnia terapii.
Co z nastrojem i stanami depresyjnymi? Podobnie jak w poprzednim przypadku, pierwsze zmiany zazwyczaj dostrzegane są po 3-6 tygodniach stosowania preparatu testosteronu. Nastrój ulega stopniowej, lecz systematycznej poprawie, w pełni stabilizując się pomiędzy 18 a 30 tygodniem.
Innymi słowy: mężczyźni stosujący TRT dość szybko zauważają wzrost energii oraz poprawę nastroju, jednak na pełne korzyści zwykle trzeba poczekać około 6 miesięcy.
Jeżeli w trakcie terapii testosteronem stan psychiczny pacjenta nie poprawia się lub pogarsza, konieczna może okazać się konsultacja psychiatryczna lub psychologiczna.
Testosteron a ciało – kiedy efekty?
Spadek masy mięśniowej, nadmierny przyrost tkanki tłuszczowej i wzrost masy ciała to jedne z najczęściej występujących objawów niedoboru testosteronu u mężczyzn.
Po włączeniu zastępczej terapii hormonalnej obserwuje się poprawę w każdym z wymienionych obszarów. Pierwsze zmiany widoczne są po 12-16 tygodniach. Efekty stabilizują się w okresie 6-12 miesięcy, jednak czasem można zauważyć, że postępują również w kolejnych latach terapii.
Co z pozostałymi korzyściami z terapii zastępczej testosteronem? Kiedy można się ich spodziewać? Oto najważniejsze przykłady:
- Profil lipidowy – po 4 tygodniach leczenia obserwuje się obniżenie poziomu cholesterolu oraz trójglicerydów we krwi. Na pełen efekt trzeba zaczekać 6-12 miesięcy.
- Poziom cukru – wrażliwość insulinowa poprawia się już w ciągu pierwszych dni TRT, jednak ostateczny wpływ na poziom cukru we krwi obserwuje się po 3-6 miesiącach terapii.
- Erytropoeza – niski poziom testosteronu może wpływać na obniżenie ilości czerwonych krwinek. Po 3 miesiącach leczenia testosteronem obserwuje się wzrost liczby erytrocytów. Ostateczny efekt osiąga się w ciągu 9-12 miesięcy.
- Gęstość kości – TRT pozytywnie wpływa na stan kości. Pierwsze efekty widoczne są po 6 miesiącach, chociaż gęstość kości może poprawiać się nawet przez 3 lata terapii testosteronem.
Jak widać, hormonalna terapia zastępcza przynosi wiele korzyści mężczyznom, u których stwierdzony został niedobór testosteronu. Część pozytywnych efektów leczenia widoczna jest w ciągu zaledwie kilku tygodni, podczas gdy na inne trzeba nieco poczekać. Warto pamiętać, że indywidualna reakcja na leczenie może nieznacznie wykraczać poza wskazane ramy czasowe. Zależy to nie tylko od unikalnych predyspozycji pacjenta, ale również od dodatkowych wysiłków, jakie podejmowane są w celu poprawy stanu zdrowia – prowadzenie higienicznego trybu życia, zdrowa dieta, aktywność fizyczna czy podjęcie psychoterapii.
Źródła:
Onset of effects of testosterone treatment and time span until maximum effects are achieved. F. Saad i in., European Journal of Endocrinology.
Late-onset hypogonadism: Reductio ad absurdum of the cardiovascular risk-benefit of testosterone replacement therapy. Franz Sesti, Riccardo Pofi, Marianna Minnetti, Marta Tenuta, Daniele Gianfrilli, Andrea M. Isidori.
Testosterone therapy improves erectile function and libido in hypogonadal men. Paul J Rizk, Taylor P Kohn, Alexander W Pastuszak, Mohit Khera.
Benefits and Health Implications of Testosterone Therapy in Men With Testosterone Deficiency. Abdulmaged M Traish.