Męski blog

Chociaż medycyna w takiej formie, w jakiej znamy ją dzisiaj, zaczęła rozwijać się zaledwie 200 lat temu, tajemnice ludzkiego ciała od zawsze wzbudzały zainteresowanie – zarówno uczonych, jak i prostych ludzi. W jaki sposób tłumaczono rozwój męskich cech? Czemu przypisywano zdolność wzmacniania popędu płciowego u mężczyzn? Kiedy i w jakich okolicznościach odkryto testosteron? O tym wszystkim przeczytasz poniżej.

Co czyni mężczyznę? 

Istnienie substancji, która zmienia chłopców w mężczyzn i kontroluje ich funkcje seksualne, przez wieki pozostawało zagadką. Zdaje się, że ludzie zajmujący się hodowlą zwierząt już od czasów starożytnych zdawali sobie sprawę z tego, że samce świni, byki czy koguty po kastracji zmieniają się: zwiększa się u nich poziom tkanki tłuszczowej, stają się mniej aktywne, przestają wykazywać zachowania terytorialne i agresywne. Dzięki temu rozumiano, że jądra są ściśle powiązane z męskością.

Dość wcześnie odkryto, że u chłopców, którzy zostali poddani kastracji przed wejściem w okres dojrzewania, nie rozwijają się drugorzędowe cechy płciowe. Wyróżniali się oni kobiecą figurą, wysoką barwą głosu, brakiem owłosienia na ciele, brakiem popędu seksualnego oraz niepłodnością.

Co ciekawe, kastracja mężczyzn po osiągnięciu dojrzałości płciowej odbierała im płodność, jednak nie powodowała całkowitego zaniku libido. Eunuchowie, których zadaniem było strzeżenie starożytnych haremów, dopuszczali się aktów seksualnych z przetrzymywanymi tam kobietami. Budziło to uzasadnione zdziwienie. Dlaczego u mężczyzn, u których – chociaż wciąż pozostawali zdolni do zapłodnienia kobiety – wraz z wiekiem pojawiały się zaburzenia erekcji i dysfunkcje seksualne.

Biorąc pod uwagę wszystko, co wiedziano na temat męskości i funkcji jąder przed wiekami, nie zaskakują intensywne dążenia do rozwikłania zagadki i odpowiedzi na pytanie: co czyni mężczyznę?

Odkrycie testosteronu

Przemożna chęć utrzymania sprawności seksualnej doprowadziła wielu mężczyzn do desperackich kroków – poddawania się niebezpiecznym rytuałom, spożywania cudownych eliksirów i stosowania rozmaitych substancji. Jednocześnie uczeni niestrudzenie dążyli do wyjaśnienia kwestii męskości na gruncie badań.

W XIX wieku niemiecki naukowiec Arnold Berthold przeprowadził zabieg przeszczepienia kurze jąder koguta. W wyniku eksperymentu u samicy zaczęły rozwijać się męskie cechy. Dało to początek hipotezie o maskulinizującej substancji produkowanej w jądrach. W kolejnych wiekach podejmowano próby jej wyizolowania. Aż do początku XX wieku prowadzono intensywne (i niekoniecznie etyczne) badania, polegające m.in. na przeszczepianiu jąder małpy ludziom.

Odkrycie testosteronu zostało ogłoszone w 1935 roku przez trzech niezależnych naukowców. W maju Ernst Laqueur z Amsterdamu wyizolował poszukiwaną od wieków substancję i nadał jej obowiązującą do dzisiaj nazwę. Trzy miesiące wcześniej podobnego odkrycia dokonał niemiecki naukowiec Arnold Butenandt – artykuł jego autorstwa ukazał się w sierpniu 1935. Tydzień później światło dzienne ujrzała praca Leopolda Ružička. 

Zarówno Butenandt, jak i Ružička, za swoje odkrycia zostali wyróżnieni Nagrodą Nobla. 

Leczenie niedoboru testosteronu

Wkrótce po odkryciu i wyizolowaniu testosteronu opracowano implanty z czystym hormonem. Pojawiły się również preparaty metylotestosteronu do stosowania doustnego, jednak – ze względu na działanie toksyczne i negatywny wpływ na wątrobę – nie zyskały one popularności. 

Na około 50 lat niemal całkiem porzucono badania nad terapią testosteronem. Firmy farmaceutyczne nie wykazywały zainteresowania preparatami, które wówczas wydawały się zbędne. Niedobór testosteronu postrzegany był w najlepszym wypadku jako niedogodność i niewielu specjalistów dostrzegało potrzebę leczenia go. 

Sytuacja całkowicie zmieniła się, kiedy rozpoczęto badania nad wprowadzeniem męskiego środka antykoncepcyjnego. Przyniosły one wgląd w długoterminowe skutki niedoboru testosteronu oraz wpływ hormonu na dobrostan mężczyzn. 

Dzięki odkryciom, które miały miejsce od wieków i postępowi, który obserwujemy w ostatnich dekadach, dzisiaj możemy w skuteczny sposób leczyć mężczyzn z niedoborem testosteronu. Nie ma już wątpliwości co do tego, że stan ten negatywnie rzutuje na zdrowie psychiczne, fizyczne i seksualne mężczyzn, znacząco obniżając satysfakcję z życia i przyczynia się do rozwoju poważnych chorób. Dostępne preparaty oraz protokoły sprawiają, że terapia testosteronem jest dzisiaj bezpieczna, komfortowa i dostępna dla wszystkich pacjentów, którzy jej potrzebują.

Źródła:

Nieschlag Eberhard, Nieschlag Susan. Testosterone deficiency: a historical perspective.

Rostom M, Ramasamy R, Kohn TP. History of testosterone therapy through the ages.

Morgentaler A, Traish A. The History of Testosterone and the Evolution of its Therapeutic Potential.