Niedobór testosteronu u mężczyzn jest często występującym problemem, który objawia się zaburzeniami erekcji, obniżonym libido, depresyjnym nastrojem czy zmniejszoną siłą mięśni. Aby zachować satysfakcjonującą jakość życia oraz przywrócić optymalny stan zdrowia, coraz więcej mężczyzn decyduje się na terapię zastępczą testosteronem. Ta może wiązać się jednak z określonymi działaniami niepożądanymi, m.in. z ryzykiem wypadania włosów. Sprawdź, co warto wiedzieć na ten temat, jeżeli rozważasz rozpoczęcie TRT lub jeżeli doświadczasz wzmożonego wypadania włosów w trakcie terapii testosteronem.
Testosteron to męski hormon płciowy odpowiedzialny za produkcję nasienia, utrzymywanie popędu seksualnego, siłę mięśni, gęstość kości, a także za wzrost owłosienia na twarzy i ciele. Sam testosteron – wbrew powszechnemu przekonaniu – nie wpływa jednak bezpośrednio na wypadanie włosów. Dlaczego zatem tak często jest z nim kojarzony?
Szacuje się, że za więcej niż 95% przypadków wypadania włosów u mężczyzn – określanego jako łysienie androgenowe – jest uwarunkowane genetycznie. Jeżeli Twój ojciec, dziadek i inni krewni mają problem z łysieniem, prawdopodobnie i Ty jesteś na nie narażony. Terapia zastępcza testosteronem może w takim przypadku przyspieszyć proces utraty włosów lub sprawić, że będzie on przebiegał bardziej gwałtownie.
Dzieje się tak z powodu dihydrotestosteronu (DHT) – metabolitu testosteronu syntezowanego przez 5-alfa-reduktazę m.in. w prostacie, wątrobie oraz mieszkach włosowych. Im wyższy jest Twój poziom testosteronu, tym więcej DHT jest wytwarzane przez Twój organizm – szacuje się, że około 10% całkowitego testosteronu jest metabolizowana i przekształcana w DHT.
Dihydrotestosteron wiąże się z receptorami androgenowymi, oddziałując na nie nawet 2-5 razy silniej niż testosteron. Jednym z efektów jego działania jest podtrzymywanie męskiego wzorca wzrostu włosów – gęste owłosienie ciała i twarzy przy jednoczesnym łysieniu na głowie. Jak pokazują badania, mieszki włosowe mężczyzn genetycznie predysponowanych do łysienia androgenowego są szczególnie wrażliwe na DHT, który zakłóca prawidłowy cykl wzrostu włosów. Stają się one coraz krótsze i cieńsze, a ostatecznie wypadają.
Celem prowadzenia terapii zastępczej testosteronem jest zwiększenie poziomu hormonu w organizmie – do uzyskania wartości optymalnych i zmniejszenia lub wyeliminowania objawów towarzyszących niedoborowi. Ponieważ wyższy poziom testosteronu wiąże się ze wzrostem dihydrotestosteronu, w trakcie terapii może pojawić się ryzyko wypadania włosów.
Co ciekawe, część badań sugeruje jednak, że za wypadanie włosów nie odpowiada poziom DHT, a wrażliwość mieszków włosowych na jego działanie. Terapia testosteronem może zatem – lecz w żadnym wypadku nie musi – stanowić czynnik ryzyka w łysieniu. Trudno przewidzieć, jak włosy konkretnego pacjenta zareagują na TRT. W większości przypadków korzyści z leczenia testosteronem będą zdecydowanie przewyższać ryzyko wypadania włosów. Zwłaszcza że można mu skutecznie zapobiegać.
Obecnie dysponujemy kilkoma protokołami leczenia wypadania włosów, które mogą okazać się pomocne dla pacjentów stosujących terapię zastępczą testosteronem. W codziennej praktyce lekarze najczęściej proponują:
U pacjentów, którzy zmagają się z nadmiernym wypadaniem włosów na skutek TRT, stosuje się również metody naturalne (np. olejek rozmarynowy, olej z czarnuszki, palmę sabałową), terapię laserową, a w ostateczności również przeszczep włosów.
Warto pamiętać, że wszystkie metody zapobiegania łysieniu działają najskuteczniej wtedy, gdy wdraża się je we wczesnym stadium utraty włosów. Jeżeli zatem zauważasz, że Twoja fryzura zaczyna się przerzedzać, a włosy są coraz słabsze – skonsultuj się z lekarzem, który prowadzi Twoją terapię testosteronem.
Źródła:
R. Hoffmann, Male androgenetic alopecia, Clinical and Experimental Dermatology.
Ustuner ET. Cause of androgenic alopecia: crux of the matter.
Griggs J, Almohanna H, Ahmed A, Tosti A. New-Onset Androgenic Alopecia following Human Chorionic Gonadotropic Diet and Testosterone Pellet Implantation.
Shanshanwal SJ, Dhurat RS. Superiority of dutasteride over finasteride in hair regrowth and reversal of miniaturization in men with androgenetic alopecia: A randomized controlled open-label, evaluator-blinded study.
Powszechnie wiadomo, że testosteron odgrywa istotną rolę w budowaniu masy mięśniowej u mężczyzn. Jest też ważny dla wytrzymałości i regeneracji organizmu. Często słyszy się też, że mężczyźni z wyższym poziomem tego hormonu osiągają lepsze wyniki sportowe. Jednocześnie wiadomo jednak, że jego nadmiar może prowadzić do ryzyka zdrowotnego. Czy zatem rzeczywiście wyższy poziom testosteronu sprawia, że […]
Terapia zastępcza testosteronem (TRT) pomaga mężczyznom, których organizm naturalnie nie wytwarza wystarczających ilości tego kluczowego hormonu. Choć terapia może poprawiać zdrowie i samopoczucie, to jednak wielu mężczyzn obawia się jej, a przez to – nie podejmuje leczenia. Nierzadko ma to związek z mitami, które narosły wokół tego tematu. Poniżej obalamy najbardziej szkodliwe mity związane z […]
Rozważasz terapię zastępczą testosteronem (TRT) a boisz się skutków ubocznych? Choć leczenie rzeczywiście może powodować pewne działania niepożądane, to jednak przeprowadzone pod nadzorem wykwalifikowanego specjalisty, może też przynieść wiele korzyści dla zdrowia pacjenta. Sprawdź zatem, czy i kiedy warto rozważyć terapię. Jakie są skutki niskiego poziomu testosteronu? Jak zapewne wiesz TRT stosuje się w celu […]